Agenda item

Cyd-destun:

Diben y cyfarfod yw Pwyllgor Dethol yn rhoi cyfle i graffu ar y cynigion terfynol ar gyfer y dyfodol casgliadau ailgylchu cyn ei gyflwyno i'r Cabinet ym mis Mawrth 2017.  Roedd holl Aelodau eu gwahodd i fynychu cyfarfod a caniatawyd i gymryd rhan drwy gydol y cyfarfod.

Materion allweddol:

Y cynigion o dan ystyriaeth yw:

i. bod cynnal egwyddorion gwasanaeth ailgylchu presennol (porffor a choch bagiau casglu wythnosol);

gwydr gasglu bob pythefnos mewn blwch ar wahân (blwch gwyrdd)

            a) lle bydd trigolion achosi pryder dros gallu i gario blwch y gwasanaeth yn cynnig Cadi gwyrdd (tebyg i Cadi gwastraff y tu allan i'r bwyd) ac os oes angen cymorth pellach; 

Bydd casglu iii. bwyd a gwastraff gwyrdd ar wahân fel o'r blaen cymeradwy;

iv. bod llwyd bagiau yn ailgyflwyno ar gyfer gwastraff gweddilliol;

v. bod cyflwyno newidiadau rhwng Ebrill – Gorffennaf 2018;

vi. bod arbedion refeniw a gynhyrchir o newid gwasanaeth dalu cost benthyca darbodus i ganiatáu gwariant cyfalaf e.e. newidiadau i orsafoedd trosglwyddo, prynu blychau etc.;

Mae vii. bod Cabinet roi cymeradwyaeth fel y gall y broses gaffael ar gyfer y fflyd newydd a dylunio ac adeiladu gorsafoedd trosglwyddo ddechrau;

viii. dirprwyo cymeradwyaeth ar gyfer penderfyniad pennaeth gwasanaethau stryd & gwastraff yn ymgynghori â swyddog A151 & Aelod Cabinet ar unrhyw fanylion technegol, yn amodol ar newidiadau sy'n weddill o fewn yr amlen gyllid presennol y gwasanaeth; ac

ix. bod Pwyllgor Dethol a'r Cabinet yn derbyn adroddiad ar weithredu'r newidiadau i'r gwasanaeth ar ôl mis Gorffennaf 2018 Mesur y manteision llawn a chost a dynnwyd gan fodelu cost y gwasanaeth ar gyfer ei bywyd arfaethedig blwyddyn 7. 

Aelod craffu:

Mewn ymateb i ymholiad, cadarnhawyd bod swyddogion Llywodraeth Cymru yn cytuno â dull arfaethedig gan gydnabod barn trigolion.  Roedd y cyfraddau ymateb da i'r arolwg eu cydnabod.

Gofynnwyd cwestiwn a chadarnhawyd bod y costau safle yn cyfeirio at ardrethi busnes ar gyfer depos, safleoedd Brynbuga a CA, d?r a thrydan.

Yr oedd yn cwestiynu ac yn cadarnhau bod y mwyafrif o gynghorau Cymru Mae newid dyddiadau eu casglu ar gyfer gwyliau banc.

Gofynnwyd os oedd modd i adennill y bagiau halogedig eu gwneud yn addas ar gyfer ailgylchu. 

Mewn ymateb, yr oedd y cydnabyddir bod gwastraff bwyd a gwastraff gweddilliol ar y cwantwm uchaf ar ôl gwastraff cyffredinol (eitemau na ellir eu hailgylchu).  Cadarnhawyd bod ailgylchu bwyd yn flaenoriaeth ar gyfer y tîm cyfathrebu yn y dyfodol, gan nodi bod canran y preswylwyr sydd yn hapus i ailgylchu ond dwi ddim eisiau ailgylchu bwyd. Eglurwyd bod yr ystadegyn gwrthod 8-10% yn is na'r cyfartaledd; Mae awdurdodau eraill didoli fwyaf cyfradd gwrthod o 15-20%. Eglurwyd bod ymdrin â gwastraff a wrthodwyd yn rhan o'r ffi gât y contractwr.  Byddai dychwelyd gwrthod gwastraff yn golygu cost ychwanegol.  Gellir ailgylchu rhai eitemau, megis tecstilau neu electricals bach ond y rhan fwyaf o'r gweddill i'w phenderfynu gan y contractwr o fewn eu pris.

Codwyd y pwynt, 2/3 blynedd yn ôl, awgrymodd y Pwyllgor Dethol oedd bagiau coch/piws a gwydr a gesglir bob pythefnos, ond ystyriwyd ar y pryd, y byddai bagiau/blychau yn rhy drwm a fyddai gormod o llwybr yn rhedeg.  .

Holwyd y gost cyfalaf o gyflwyno y blwch gwyrdd. Eglurwyd bod y gost yn £2.07 fesul blwch a ariennir drwy fenthyca darbodus dros ddeng mlynedd y bydd yn rhatach yn y tymor hir na phrynu bagiau plastig. Gofynnwyd os oedd effaith ariannol sy'n deillio o newid y cerbydau.  Eglurwyd bod y cerbydau ar brydles neu drwy'r benthyca darbodus fel y bydd y gost yn barhaus.  Nifer y cerbydau na fydd newid, dim ond y cerbydau. 

Mewn ymateb i gwestiwn, cytunwyd y byddai trigolion yn gallu cael dau flwch pe bai angen iddynt. Cadarnhawyd hefyd

Gofynnwyd os criwiau gweddillol ni allai godi tipio anghyfreithlon yn lle anfon tîm ar wahân. Mewn ymateb, cadarnhaodd fod sbwriel ddim criwiau godi'r tipio anghyfreithlon fel y disgwylir llwybrau yn ofalus a oes unrhyw amser sydd ar gael ar gyfer y gwaith ychwanegol hwn.  Weithiau, gall y defnydd o dîm ar wahân i ddarparu cyfleoedd i gael tystiolaeth o wastraff gaiff ei dipio anghyfreithlon, sy'n arwain at erlyniad a all weithredu fel rhwystr dyfodol.  Mewn ymateb i gwestiwn, cynghorwyd bod pwerau gorfodi dim ond yn ddiweddar wedi cael y tîm, fel na fu unrhyw erlyniadau.  Dywedwyd wrth y Pwyllgor fod iechyd yr amgylchedd yn cynnal erlyniadau a gellid cyflwyno ffigurau erlyn mewn Pwyllgor yn y dyfodol.