Agenda item

Cyd-destun:

Derbyn trosolwg o’r risgiau strategol presennol sy’n wynebu’r Awdurdod, fel yr amlinellir yn Atodiad 1 o’r adroddiad.

Materion Allweddol:

Diweddarwyd y risgiau sy’n bodoli eisoes ar yr Asesiad Risg Strategol yn seiliedig ar dystiolaeth sydd ar gael yn 2016.  Cymeradwywyd newidiadau i  bolisi rheoli risg y Cabinet ym Mawrth 2015 a pharheir i’w cymhwyso i’r gofrestr o risgiau strategol Y rhain yw:

·                Cynnwys sgorau o fesurau cyn-liniaru ac ôl-liniaru risg. Roedd hwn hefyd yn argymhelliad allweddol o’r archwiliad o asesu risg yn 2014.

·                Sicrhau mwy o eglurder i’r ymadrodd risg fel bod pob gosodiad yn cynnwys digwyddiad, achos ac effaith..

Mae’r asesiad risg yn cwmpasu risgiau lefel uchel a lefel ganolig yn unig. Ni chofrestrir risgiau gweithredol lefel isel oni bai y rhagwelir y byddant yn dwysáu o fewn y tair blynedd a gwmpasir. Mae angen rheoli’r rhain a’u monitro drwy gynlluniau gwasanaeth timoedd.

Yn dilyn cyflwyniad i’r pwyllgorau dethol a’r Pwyllgor Archwilio, cyflwynir yr asesiad risg i’r Cabinet i’w arwyddo. Mae’r asesiad risg yn ddogfen fyw a bydd yn datblygu yng nghwrs y flwyddyn fel y daw gwybodaeth newydd i’r fei.  

Craffu Aelodau:

• Nodwyd, cyn ei gyflwyno i’r Cabinet yn Chwefror  2017, caiff dau risg pellach eu hystyried i’w hychwanegu i’r Gofrestr, sef y risg posib o gwmpas namau yn y bas data a mynediad i rwydwaith y Cyngor yn allanol a hefyd o gwmpas ailbrisiadau ardrethi.

• Mewn ymateb i gwestiwn a godwyd ynghylch yr angen am dai yn Sir Fynwy yn dod yn risg strategol, nodwyd bod hwn yn fater pwysig a’i fod yn cael ei ddatrys drwy gyfrwng y Cynllun Datblygu Lleol. Fodd bynnag, petai’r tueddiadau hyn yn parhau, yna gellid nodi’r mater fel risg posib. 

• Mewn ymateb i gwestiwn gan aelod o’r Pwyllgor Dethol ynghylch treigl band llydan yn cael ei ddarparu gan ddatblygwyr tai, nodwyd nad oedd hyn yn fater i ddatblygwyr ei ddarparu. Roedd angen i’r Awdurdod barhau i roi pwysau ar Lywodraeth Cymru i ymgymryd â’r mater hwn, ar draws Sir Fynwy., Fodd bynnag, nodwyd bod cyfle,  mewn perthynas â ffibr yn  brif rwydwaith eiddo newydd, bydd hyn yn  galluogi cynyddu cyflymder band llydan yn sylweddol mewn eiddo newydd.

• Nodwyd bod Llywodraeth Cymru wedi agor proses ymgynghori i roi gwybodaeth am y cylch nesaf o gyllido mewn perthynas ag isadeiledd band llydan. Bydd angen diweddariad oddi wrth Lywodraeth Cymru i’r Pwyllgor Dethol ym Mehefin 2017 i egluro i’r Pwyllgor y sefyllfa ddiweddaraf ynghylch y mater hwn a phryd mae’r gwaith yn debygol o gael ei gwblhau. Y mater hwn i’w osod ar raglen waith y Pwyllgor Dethol.

• Mewn ymateb i gwestiwn a godwyd ynghylch risg ariannol i’r Awdurdod, nodwyd bod y mater hwn a’r ansicrwydd posib o gwmpas y mater hwn yn cael ei gwmpasu yn y gofrestr risg.

• Atodiad 1 cyf. 2, gallai rhai gwasanaethau ddod yn anghynaliadwy’n ariannol yn y tymor byr i ganolig o ganlyniad i gyllidebau’n lleihau a’r  galw’n cynyddu – nodwyd yn nhermau’r gweithredu lliniarol a osodwyd yn ei le, yr amcanestyniadau yw, os bydd y rhain yn llwyddiannus, yna mae posibilrwydd lleihau’r risg hwn. 

• Mewn ymateb i gwestiwn gan aelod o’r Pwyllgor Dethol, nodwyd, yn nhermau’r ‘golofn lliniaru a gymerwyd eisoes’ yn y gofrestr, mae hyn yn adlewyrchu’r cynnydd a wnaed yn erbyn gweithredu blaenorol a gymerwyd ar y gofrestr risg.

• Hwylusir trefniadau diogelwch drwy gyfrwng Heddlu Gwent mewn perthynas â’r Gwasanaeth Adnoddau a Rennir (GAR). Asesir y GAR yn flynyddol i sicrhau bod y trefniadau diogelwch gofynnol yn eu lle. 

• Diwygio Llywodraeth Leol – Risg 1 – disgwyl y papur gwyn oddi wrth y Gweinidog.

• Nodwyd bod angen adnabod deddfwriaeth bwysig o fewn y risg presennol i’r dyfodol. Gallai Pwyllgorau Craffu dderbyn diweddariad blynyddol o gwmpas deddfwriaeth sydd o bosib i ddod.