Agenda item

Cafodd yr adroddiad ei gyflwyno gan Jane Rodgers, Alun Thomas, Kristian Williams, Huw Owen a Gareth Walters a atebodd gwestiynau aelodau:

• A fedrwch roi mwy o wybodaeth ar archwilio safleoedd risg uchel? A yw rhai safleoedd bwyd yn risg uwch nag eraill?

Caiff safleoedd bwyd risg uchel eu categoreiddio yn seiliedig ar natur y bwyd a gynhyrchiant, risg traws-halogi a lefel cydymffurfiaeth. Mae categorïau risg uchel yn cynnwys cynhyrchwyr, siopau cigydd a safleoedd tecawe, gydag amlder archwilio yn amrywio o bob chwe mis i 18 mis yn dibynnu ar lefel y risg.

• Pam fod gostyngiad yn nifer y ceisiadau Rhyddid Gwybodaeth eleni?

Mae’r gostyngiad yn nifer ceisiadau Rhyddid Gwybodaeth yn rhannol oherwydd achos neilltuol o anodd y flwyddyn flaenorol a ysgogodd lawer o sylw yn y cyfryngau cymdeithasol. Er fod nifer y ceisiadau wedi gostwng, mae’n parhau’n uwch nag mewn blynyddoedd blaenorol.

• Beth yw’r trothwy ar gyfer atgyfeirio digwyddiad i’r Gr?p Ymgynghori Diogelwch Digwyddiadau (ESAG)?

Nid oes trothwy penodol ar gyfer cyfeirio digwyddiad at ESAG. Mae’r broses yn wirfoddol a chaiff digwyddiadau mwy o ran maint neu risg uwch eu hannog i hysbysu ESAG. Mae’r gr?p yn ymateb yn seiliedig ar y risg ac yn gweithio’n agos gyda’r gwasanaethau tân a heddlu i sicrhau diogelwch.

• A fedrwch drafod yr effaith a gaiff swydd wag diogelu’r cyhoedd ar drosolwg strategol?

Caiff swydd wag y pennaeth diogelu’r cyhoedd ei gydnabod, ac mae’r uwch dîm arweinyddiaeth yn ei adolygu, gydag opsiynau posibl yn cael eu hystyried i lenwi’r bwlch.

• Ymddengys fod gostyngiad mewn perfformiad rhai meysydd fel tipio anghyfreithlon a chwynion am s?n. Pa gamau sy’n cael eu cymryd i wella amserau ymateb a datrys?

Mae’r gostyngiad mewn perfformiad oherwydd cynnydd mewn llwyth gwaith a’r angen i roi blaenoriaeth i dasgau neilltuol. Mae ffocws y tîm ar ganlyniadau ac asesu risg i reoli’r llwyth gwaith yn effeithlon.

• A ydych yn rhagweithiol wrth drin pryderon am lety uwchben safleoedd tecawe, yn arbennig yng nghyswllt gorlenwi a diogelwch tân?

Er na wnaeth swyddogion gyflawni’n llawn ar lety mewn archwiliadau tecawe y llynedd, mae’n flaenoriaeth ar gyfer y flwyddyn gyfredol.

• Ydych chi wedi gweld cynnydd mewn pryderon am les anifeiliaid?

Bu cynnydd mewn problemau lles anifeiliaid, yn arbennig anifeiliaid fferm, oherwydd yr argyfwng costau byw. Mae heriau wrth ddelio gyda’r achosion hyn, yn cynnwys yr angen am adnoddau a phwysigrwydd gweithio gyda’r llywodraeth i drin y problemau.

• Caiff 344 o glefydau hysbysadwy eu rhestru – a oes gennym ffigurau unigol ar gyfer E.Coli yn arbennig? Pa lefel o ymchwiliad sy’n mynd i ddynodi ffynonellau y digwyddiadau hyn?

Oes, gellir dadansoddi ffigurau yn ôl afiechydon unigol fel E.Coli, Salmonela a Campylobacter. Caiff pob achos ei ymchwilio’n drwyadl gan gadw hanes yn seiliedig ar gyfnod deor pathogen penodol. Er enghraifft, gall ymchwiliadau Campylobacter edrych yn ôl dros 11 diwrnod i asesu hanes bwyd, cyswllt ag anifeiliaid, nofio mewn afonydd a chyswllt arall. Caiff ymchwiliadau eu cofnodi yng nghronfa ddata Taran, a gaiff ei rhannu ac sy’n caniatáu tagio ffynonellau posibl. Mae hyn yn helpu i ddynodi patrymau ar draws achosion – tebyg i nifer o bobl yn ymweld â’r un lleoliad – gan sbarduno ymchwiliad pellach os amheuir ffynhonnell gyffredin.

• A oes gennych ddigon o adnoddau i drin mater gorfodaeth fêps un-tro?

Mae mater gorfodaeth sylweddol fêps un-tro yn her a bu Llywodraeth Cymru yn rhagweithiol wrth roi gwybodaeth a chymorth. Mae hefyd heriau yn ymwneud ag osgoi deddfwriaeth a’r angen am adnoddau ychwanegol.

• Sut fyddwch chi’n mynd i’r afael â heriau prynu fêps un-tro ar-lein?

Mae prynu fêps un-tro ar lein yn her sylweddol a gwneir ymdrechion i drin hynny drwy ddulliau rhanbarthol a chydweithio gyda HMRC ac awdurdodau eraill.

• Gyda’r galw am wasanaethau ymatebol yn parhau i gynyddu, pa gamau gweithredu gaiff eu cymryd i ddiogelu a blaenoriaethu gwaith rhagweithiol, yn arbennig mewn meysydd fel safonau tai preifat?

Mae’r tîm yn gyson yn ceisio sicrhau cydbwysedd rhwng gwaith ymatebol a rhagweithiol, gyda ffocws ar gynyddu deilliannau iechyd cyhoeddus i’r eithaf. Mae’r tîm yn blaenoriaethu yn seiliedig ar asesiad risg a chynlluniau gwasanaeth, gan sicrhau y caiff gwaith rhagweithiol pwysig, fel llety uwchben safleoedd tecawe, ei drin.

• A oes unrhyw feysydd eraill lle cafodd gwaith rhagweithiol ei ostwng neu ei ohirio oherwydd pwysau gwasanaeth a beth yw goblygiadau risg hynny?

Cafodd peth gwaith rhagweithiol, tebyg i lety uwchben safleoedd tecawe, ei ohirio oherwydd gofynion gwaith ymatebol. Mae’r tîm yn ymwybodol o’r risgiau ac yn canolbwyntio ar gyflenwi’r meysydd pwysig hyn yn y flwyddyn gyfredol.

• Pa ddulliau sydd yn eu lle i adolygu ac ailgydbwyso blaenoriaethau yn rheolaidd drwy’r flwyddyn wrth i’r galw amrywio?

Mae’r tîm yn adolygu ac yn ailgydbwyso blaenoriaethau yn rheolaidd yn seiliedig ar asesiadau risg dyddiol a chynlluniau gwasanaeth, gan sicrhau y caiff gwaith ymatebol a hefyd ragweithiol eu rheoli’n effeithlon.

• Sut y caiff staff eu cadw’n ddiogel gyda gorfodaeth mewn safleoedd ac ar ba gam y cysylltir â’r heddlu?

Caiff staff eu diogelu drwy asesiadau risg a, phan fo angen, gynnwys yr heddlu. Mae ganddynt hefyd fesurau tebyg i anfon dau swyddog ar gyfer cadarnhau a chefnogi mewn ymweliadau cynhennus. Mae ymweliad ar y gweill lle bydd yr heddlu yn gysylltiedig.

Crynodeb y Cadeirydd:

Mae hwn yn waith pwysig iawn i’n preswylwyr ac mae’r pwyllgor yn ddiolchgar iawn amdano – gofynnwn i chi ddiolch i bob aelod o staff os gwelwch yn dda. Diolch i’r swyddogion am yr adroddiad a’u hymatebion heddiw. Cafodd yr adroddiad ei gynnig.