Agenda item

Cyflwynodd Richard Jones yr adroddiad ac atebodd gwestiynau'r Aelodau gyda'r Aelod Cabinet Ben Callard:

•       Gofynnodd Aelod am fwy o fanylion ynghylch nodi risgiau mawr, sylweddol, cymedrol, bach, a thebygol, tebygol, ac annhebygol.

Mae nodi'r risgiau hyn wedi'i ategu gan y polisi rheoli risg strategol, sy'n cynnwys categoreiddio gwahanol lefelau o effaith a thebygolrwydd. Gellir rhannu'r polisi hwn gyda'r Pwyllgor er mwyn eglurder pellach – CAM GWEITHREDU: rhannu rhagor o fanylion

•       Gofynnodd Aelod pwy sy'n gwirio cywerthedd yr asesiadau hyn, a sut mae sicrhau.

Mae'r asesiadau risg yn cael eu nodi'n wreiddiol mewn cynlluniau busnes gwasanaeth ac yn cael eu hadolygu gan y tîm arweinyddiaeth uwch. Maent yn sicrhau bod yr asesiadau'n gadarn ac yn gyson, wedi'u harwain gan y polisi rheoli risg.

•       Gofynnodd Aelod a oes matrics risg sy'n dangos sut mae risgiau fel methiant mawr darparwyr gofal cymdeithasol oedolion yn ffitio i'r gofrestr risg.

Mae'r radar risg yn nodi risgiau posibl a allai effeithio ar y Cyngor neu'r gymuned. Mae'r gofrestr risg strategol yn canolbwyntio ar risgiau lefel uchel neu ganolig i gyflawni amcanion. Ystyrir risgiau penodol fel methiant gofal cymdeithasol oedolion a gellir eu huwchraddio os oes angen.

•       Ailadroddodd Aelod y cais am fwy o fanylion ar y cynllunydd gwaith er mwyn deall yr effaith ar drigolion a nodi'r hyn sydd angen ei graffu.

Bydd y sylwadau'n cael eu rhannu gyda’r rhai sy'n gyfrifol am gydlynu'r cynllunydd gwaith i'w hystyried wrth ei ddiweddaru – CAM GWEITHREDU: crybwyll hyn gyda’r UDA

•       Gofynnodd Aelod a ellid atodi'r meini prawf ar gyfer adnabod risg i'r ddogfen er mwyn i drigolion eu deall heb chwilio am ddogfen arall.

Gellir cynnwys crynodeb o'r lefelau gwahanol o gategoreiddio a ddefnyddir i lywio'r asesiadau risg mewn adroddiadau yn y dyfodol.

•       Gofynnodd Aelod a oedd diffyg manylion lliniaru yn y gofrestr risg, ac a oes camau lliniaru penodol, cynnydd hyd yma, neu amserlenni?

Mae'r gofrestr risg yn dal lliniariadau sylweddol ar waith i fynd i'r afael â risgiau. Gellir dod o hyd i liniariadau mwy manwl yng nghofrestrau risg y Cyfarwyddiaethau a chynlluniau gwasanaeth. Mae'r lliniariadau allweddol wedi'u cynnwys yn y gofrestr risg strategol i sicrhau eu bod yn cael eu cynnal a'u diweddaru.

·        Gofynnodd Aelod a oes cysylltiad annatblygedig rhwng risg a chyllideb, a sut mae goblygiadau cyllidebol neu strategaethau wrth gefn yn cael eu cofnodi

Mae'r gofrestr risg yn nodi risgiau penodol sy'n gysylltiedig â chyllid. Mae'n llywio ystyriaethau cyllidebol a gwneud penderfyniadau, gan sicrhau bod risgiau'n cael eu hystyried o fewn yr adnoddau cyfyngedig sydd ar gael.

• Gofynnodd Aelod sut mae'r argyfwng hinsawdd wedi'i integreiddio i'r gofrestr risg a chyllidebau a chynlluniau'r Cyngor?

Mae'r gofrestr risg yn nodi risgiau sy'n gysylltiedig â'r argyfwng hinsawdd a natur, sy'n gysylltiedig â'r amcanion yn y Cynllun Corfforaethol Cymunedol. Mae'r gofrestr yn cofnodi lliniariadau sylweddol ac yn ystyried sut mae risgiau'n integreiddio â blaenoriaethau a chynlluniau eraill.

•       Gofynnodd Aelod pam fod bygythiad heriau cyfreithiol wedi'i leihau, o ystyried natur gynyddol gyfreithgar cymdeithas.

Nid yw'r risg o heriau cyfreithiol o reidrwydd wedi lleihau ond bydd yn cael ei rheoli o fewn cofrestr risg Cyfarwyddiaeth y tîm cyfreithiol. Mae hyn yn sicrhau bod risgiau penodol yn cael eu rheoli ar y lefel briodol a gellir eu huwchraddio os oes angen.

•       Gofynnodd Aelod a yw'r goblygiad yw bod llai o fygythiad o her gyfreithiol, neu fod ein gallu i ddelio â risgiau o'r fath wedi gwella.

Y goblygiad yw bod ein gallu i ddelio â heriau cyfreithiol wedi gwella, gan ganiatáu i'r risg gael ei rheoli ar lefel y gyfarwyddiaeth yn hytrach nag fel risg strategol.

•       Gofynnodd y Cadeirydd sut y gellir graddio'r risg ariannol fel un sydd wedi lleihau os yw'r pwysau ariannol a'r bwlch ariannol tymor canolig wedi cynyddu?

Mae'r graddio risg ariannol yn adlewyrchu'r ymdrechion rheoli a lliniaru cyffredinol. Er bod y pwysau ariannol a'r bwlch wedi cynyddu, mae gallu'r Cyngor i reoli'r risgiau hyn wedi gwella, gan arwain at raddio risg is. Bydd yr adroddiad alldro sydd ar ddod yn darparu rhagor o fanylion am y sefyllfa ariannol.

•       Gofynnodd y Cadeirydd sut mae'r risg o ddiffygion ysgolion cynyddol yn cael ei hystyried yn y gofrestr risg?

Ystyrir y risg o ddiffygion ysgolion cynyddol o fewn y risgiau ariannol ehangach a chaiff ei rheoli trwy oruchwyliaeth ariannol barhaus a chefnogaeth i ysgolion. Bydd manylion penodol cronfeydd wrth gefn a diffygion ysgolion yn cael eu trafod yn yr adroddiad alldro.

•       Gofynnodd y Cadeirydd sut mae risgiau'n cael eu blaenoriaethu, megis cymharu'r risg o beidio â chyrraedd Net Sero erbyn 2030 â'r risg o beidio â dychwelyd presenoldeb ysgol i lefelau cyn y pandemig?

Mae'r gofrestr risg yn asesu pob risg yn seiliedig ar ei heffaith a'i thebygolrwydd penodol. Mae blaenoriaethu risgiau yn ystyried gallu'r Cyngor i ddylanwadu arnynt a'u lliniaru. Er bod y ddau risg yn bwysig, gall gallu'r Cyngor i fynd i'r afael â nhw amrywio, gan ddylanwadu ar eu blaenoriaethu.

•       Gofynnodd y Cadeirydd ymhellach a ydym yn deall canlyniadau diffyg presenoldeb yn yr ysgol mewn gwirionedd –  CAM GWEITHREDU: darparu manylion ynghylch sut a pham mae 9B, y risg o ddiffyg presenoldeb yn yr ysgol, ar Ganolig (8), o ystyried ei phwysigrwydd

•       Nododd Aelod fod y gostyngiad yn y sgôr risg ar gyfer eitem 11B – o 16 i 12 – yn amheus o ystyried y risgiau parhaus o lifogydd mewn ardaloedd fel Cil-y-coed.

Crynodeb y Cadeirydd:

Diolchodd y Cadeirydd i'r Swyddogion a'r Aelod Cabinet. Pwysleisiodd bwysigrwydd y gofrestr risg wrth nodi a rheoli risgiau strategol i'r sefydliad. Tynnodd sylw at yr angen i ddeall yr amgylchedd risg, cynnydd lliniaru, a'r angen posibl i gyfeirio materion at bwyllgorau eraill. Nododd y newidiadau allweddol yn y gofrestr risg, gan gynnwys addasiadau i risg y gweithlu, gostyngiad yn y risg presenoldeb yn yr ysgol, rhannu risg hinsawdd, a dad-ddwysáu dwy risg a’u gosod yng nhgofrestrau risg y  Cyfarwyddiaethau.