Agenda item

Cynnal gwaith craffu cyn penderfynu ar y cynigion sy'n destun ymgynghoriad. 

Cyflwynwyd yr adroddiad gan yr Aelod Cabinet Martyn Groucott, gan esbonio mai diben yr ymgynghoriad a’r adroddiad a gyflwynir i’r pwyllgor oedd ystyried p’un ai i fabwysiadu’r meini prawf ar gymhwyster pellter statudol ar gyfer darparu cludiant am ddim rhwng y cartref a’r ysgol. Atebodd gwestiynau aelodau gyda Debra Hill-Howells. 

Pwyntiau allweddol a wnaed gan Aelodau: 

• Gofynnodd aelodau am eglurdeb ar y ddau opsiwn ar gyfer newid y pellter statudol ar gyfer darparu cludiant am ddim a holi faint o arbedion y byddai’r naill a’r llall o’r opsiynau hyn yn ei roi. Dywedodd yr aelod nad oedd yr ymgynghoriad yn cynnig dewisiadau eraill heblaw newid y pellter statudol ar gyfer y cyhoedd i’w ystyried, er enghraifft, gynnydd yn y dreth gyngor.  Cadarnhaodd y Cynghorydd Groucutt y byddai cynyddu’r dreth gyngor gan tua un pwynt canran yn cynhyrchu tua £700,000 y flwyddyn, ond y byddai angen ystyried hynny fel rhan o broses ehangach y gyllideb gan fod pwysau eraill ar y gyllideb y byddsi angen eu hystyried.
• Soniodd aelod nad yw’r adeg o’r flwyddyn yn neilltuol o dda ar gyfer sicrhau ymatebion gan y cyhoedd i ymgynghoriadau, gan y byddai llawer o bobl ar wyliau. Cadarnhawyd fod yr etholiad cyffredinol wedi gohirio dyddiad dechrau’r ymgyhghoriad, fodd bynnag anfonwyd yr holl e-byst at ddefnyddwyr presennol cludiant, ysgolion, rhanddeiliaid a gweithredwyr i’w hysbysu am yr ymgynghoriad.  Cadarnhaodd swyddogion y cynhelir sesiynau mewn hybiau a bod dogfennau ar gael ar-lein yn esbonio diben yr ymgynghoriad yn ogystal ag arolwg sy’n gwahodd pobl i roi eu hadborth ar y cynigion.
• Rhannodd aelod bryderon am gynyddu’r gwasanaeth mewnol a’r goblygiadau staffio. Cadarnhaodd y swyddog y caiff cost darpariaeth mewnol ei gymharu gyda thendrau allanol ac mai dim ond os mai dyna’r opsiwn ariannol gorau y bydd y gwasanaeth mewnol yn ymgymryd â’r gwasanaeth. 

• Gofynnodd aelod sut y byddai’r cyngor yn monitro effaith amgylcheddol cynyddu cyllidebau cludiant personol a defnydd ceir ac ymatebodd swyddogion fod gan y cyngor gynllun ar waith i ostwng carbon a’i fod wedi gwneud datganiad ar argyfwng hinsawdd, ac y bydd yn asesu ôl-troed carbon y gwahanol opsiynau cyllid ac yn gweithio gydag ysgolion a rhieni i hyrwyddo dewisiadau teithio cynaliadwy gan ystyried yr effaith amgylcheddol fel rhan o’r broses benderfynu, i liniaru unrhyw effeithiau niweidiol.
• Gofynnodd aelod sut y byddai’r cyngor yn cefnogi rhieni mewn gwaith a all fod yn wynebu anawsterau oherwydd y newidiadau a pha fesurau lliniaru y byddid yn eu cynnig. Atebodd y Cyng Groucutt fod cymorth dewisol eisoes ar gael i helpu teuluoedd ac y byddid yn rhannu’r manylion hynny.

• Gofynnodd aelodau sut y caiff y llwybrau cerdded sydd ar gael eu hasesu ar gyfer diogelwch ac addasrwydd a chlywsant fod proses asesu Diogelwch Ffyrdd PF a gynhelir fel arfer gan swyddogion Priffyrdd. Lle caiff asesiad ei herio, bydd swyddogion yn cerdded y llwybr gyda rhieni ac aelodau.

• Holodd aelod pam nad oedd geiriad y polisi drafft wedi ei gynnwys yn y ddogfen ymgynghori a dywedwyd fod hynny oherwydd na fu newid ynddo, heblaw am y tri opsiwn a gaiff eu hystyried a phe bai unrhyw un ohonynt yn cael eu mabwysiadu, byddai’r meini prawf ar gymhwyster pellter yn cael eu diwygio yn unol â hynny. Gofynnodd yr aelod am eglurdeb y byddai geiriad y polisi yn aros yr un fath, heblaw am y tri opsiwn. Cadarnhaodd swyddogion y byddai geiriad y polisi  yn aros yr un fath heblaw am y tri opsiwn, ac y caiff y diwygiadau a gynigir eu cynnwys yn adroddiad y Cabinet.
• Holodd y pwyllgor sut y byddai’r cynigion yn effeitho ar gludiant i ysgolion ffydd. Cadarnhaodd y swyddogion na fyddai’r cynigion yn newid y meini prawf ar gyfer cludiant i ysgolion ffydd ond y byddai unrhyw newidiadau i’r meini prawf ar gymhwyster pellter yn weithredol i bob dysgwr, yn cynnwys y rhai mewn ysgolion ffydd. Dywedwyd fod y ddogfen ymgynghori yn cynnwys cwestiwn am effaith y cynigion ar grefydd a chredo, ac y gall rhieni hefyd roi sylwadau neu awgrymiadau ar y mater hwn.
• Holodd aelod os y byddai cludiant a ddarparwyd gan nad oedd llwybr cerdded ar gael yn dod i ben ar ddiwedd y flwyddyn academaidd a’r ateb a roddwyd oedd na fyddai,  os na chafodd gwaith ei gwblhau i wneud y llwybr yn ddiogel, tebyg i fan croesi neu newidiadau i’r terfyn cyflymder.
• Holodd aelod os y byddai cludiant ysgol neilltuol yn dal i fod ar gael o Goetre i Ysgol y Brenin Harri ar gyfer y flwyddyn academaidd newydd a chlywodd mai’r bwriad oedd ailddechrau’r gwasanaeth bws cyhoeddus ar gyfer cludiant rhwng y cartref a’r ysgol o’r Goetre ar gyfer y flwyddyn academaidd nesaf,  gan y cafodd llwybr y gwaasanaeth bws ei newid, fel nad oes angen i ddysgwyr groesi’r A4042.
• Dywedodd aelod ei bod yn bwysig fod y cyngor yn ceisio gostwng ei ôl-troed carbon drwy ddefnyddio ei gludiant ei hun yn hytrach na chyflenwad wedi ei is-gontractio.

• Mynegodd aelodau amheuon os y byddai plant mewn ardaloedd gwledig yn cerdded 2 filltir mewn tywydd garw a gofynnodd aelod am eglurdeb ar y broses lle na fu ymgeiswyr yn llwyddiannus yn eu dewis cyntaf o ysgol, ac wedi cael cludiant i ysgol arall. Gofynnodd os y byddent yn parhau i dderbyn cludiant am ddim yn y flwyddyn ddilynol, y rheolau am frodyr a chwiorydd, teulu estynedig a theuluoedd wedi gwahanu. Cadarnhaodd swyddogion, lle cafodd dysgwr gludiant am ddim gan eu bod yn mynychu eu hysgol agosaf a ddyrannwyd gan yr adran Plant a Phobl Ifanc, yna y byddent yn parhau i dderbyn cludiant am ddim, os nad oedd newidiadau yn eu hamgylchiadau personol, tebyg i symud t? a byddent yn cael eu hailasesu. Ni fyddai gan frodyr a chwiorydd hawl i gludiant am ddim lle mae rhiant wedi gweithredu dewis rhiant.

• Holodd aelod beth fyddai’n cael ei ystyried pe byddai’r ymateb i’r ymgynghoriad yn negyddol iawn a dywedodd y credai oherwydd nad yw cwestiwn 1 yn gofyn os yr effeithir ar y person sy’n ateb, y gallai hynny sgiwio’r ateb Cadarnhawyd y byddai’r ymateb i’r arolwg yn ffurfio rhan o adroddiad gan y Cabinet i alluogi Aelodau i benderfynu p’un ai symud ymlaen ai peidio gyda’r cyfan neu unrhyw un o’r opsiynau.
• Holodd aelod os y byddir yn rhoi adroddiad yn ôl i’r Pwyllgor Craffu Pobl ar ganfyddiadau’r ymgynghoriad cyn penderfyniad y Cabinet a chadarnhawyd fod yr amserlenni statudol ar gyfer gweithredu yn golygu nad oedd ar yr amserlen i ddychwelyd i’r pwyllgor craffu cyn penderfyniad y Cabinet a bod y cyfarfod hwn yn cyfrif fel craffu cyn-penderfyniad yn ystod y cyfnod ymgynghori.

• Gofynnodd aelodau am gadw ddolen i’r ymgynghoriad ar dudalen flaen gwefan y Cyngor tan ddiwedd y cyfnod ymgynghori. Gweithredu: Deb Hill-Howells i ofyn am hyn drwy’r Tîm Cyfathrebu.

Crynodeb y Cadeirydd: 

Gofynnodd y cadeirydd am farn y pwyllgor os y gellid cefnogi’r polisi ai peidio a ni fynegwyd unrhyw sylwadau croes i hynny, fodd bynnag mynegodd aelod bryder am sut y byddai’r data yn deillio o’r ymgynghoriad yn cael ei ddehongli.