Agenda item

Craffu ar y sefyllfa gyllidebol.

Cyflwynwyd yr adroddiad gan yr Aelod Cabinet Ben Callard ac atebodd gwestiynau aelodau gyda Peter Davies, Jonathan Davies a Will Mclean.

Pwyntiau allweddol gan Aelodau:

• Gofynnodd aelodau pa fesurau penodol sy’n cael eu hystyried i fynd i’r afael â’r risgiau ariannol parhaus mewn gwahanol feysydd tebyg i Ofal Cymdeithasol Oedolion a pha gamau a gymerir i sicrhau y caiff gorwariant ei drin yn brydlon.
• Gofynnwyd cwestiynau pa fesurau sy’n cael eu cymryd ar hyn o bryd i wella effeithiolrwydd a gostwg gorwariant mewn meysydd allweddol, ac os yw cynlluniau wrth gefn yn cael eu datblygu i drin costau annisgwyl.
• Holodd aelodau os yr ymgysylltir â staff a defnyddwyr gwasanaeth i ddynodi arbedion posibl, ac os oes cynlluniau yn eu lle i ailddyrannu gwasanaethau o feysydd lle mae tanwariant i rai lle mae gorwariant.
• Gofynnodd aelodau os yw swyddi gwag yn rhoi pwysau ar y staff presennol, ac os oes problemau o’r herwydd gyda llesiant neu gyda chadw staff. Ymhellach, gofynnwyd os cafodd swyddi gwag effaith ar ddarparu gwasanaethau i breswylwyr.
• Gofynnwyd am fanylion pellach  am reoli tasgau mewn gwasanaethau a’r lle gorau i ffitio adnoddau.
• Yng nghyswllt  prinder staff, gofynnwyd os oes unrhyw feysydd gwasanaeth yn cyrraedd pwynt critigol yn eu gallu i ddarparu gwasanaethau rheng flaen.
• Holodd Aelodau hefyd am y disgwyliad presennol ar Iechyd a Gofal Cymdeithasol, gyda 70% o’i dargedau arbedion wedi eu cyrraedd ac os oes angen mwy o ailddylunio gwasanaeth. Mynegodd aelodau bryder am i ba raddau y caiff y gorwariant mewn gofal cymdeithasol ei drin.
• Gofynnodd y Pwyllgor os gallai gael diweddariad ar sefyllfa’r 13 ysgol sydd mewn diffyg, lleoedd gwag ac os yw cwmnïau sy’n gwneud gwaith cynnal a chadw yn cael eu monitro i sicrhau gwerth am arian.

• Gofynnwyd cwestiynau os yw partneriaid iechyd yn cyflawni eu cyfrifoldebau yn effeithlon yn nhermau gofal iechyd parhaus a beth fwy y gellid ei wneud i sicrhau fod uchelgais a gaiff ei rannu ar gyfer y gwasanaethau a ddarparant.

• Gofynnwyd os yw costau gofal yn dal i fod yn uchel oherwydd oedi mewn talu neu achosion gwirioneddol o galedi, a pha fesurau gaiff eu rhoi ar waith i gynyddu y nifer sy’n defnyddio atyniadau tebyg i Theatr y Borough.
• Gofynnodd aelodau os oedd diweddariad ar unedau a osodir ym Mharc Hamdden Casnewydd a Castle Gate.

• Gofynnodd aelodau i ba raddau yr ydym yn ddibynnol ar grantiau tymor byr a lefel ansicrwydd sy’n gysylltiedig â nhw. 

• Gofynnwyd am eglurder am lefel y newid sylweddol sydd ei angen, fel yr adroddwyd yn y Strategaeth Ariannol Tymor Canolig a beth gaiff ei wneud i ddod â chostau dan reolaeth.

• Gofynnodd aelodau sut mae’r tanwariant mewn cynlluniau strategol yn gwrthbwyso’r gorwariant o £4m.
• Mynegwyd pryder y bydd y rhan fwyaf (£12.2m) o’r diffyg a ragwelir yng nghyfnod 24-29 yn digwydd y flwyddyn nesaf.
• Gofynnwyd am fwy o fanylion am y rhesymau am lithro mewn prosiectau seilwaith allweddol.

Roedd y Pwyllgor yn fodlon gyda’r ymatebion a roddwyd gan yr Aelod Cabinet a’r swyddogion oedd yn bresennol.

Crynodeb y Cadeirydd:

Diolchodd y Cadeirydd i’r Aelod Cabinet a’r swyddogion am yr adroddiad. Mae’r pwyllgor yn cydnabod yr heriau sy’n wynebu’r cyngor ac yn deall na fydd datrysiad ar unwaith. Cynigiwyd yr adroddiad.