Agenda item

Cyflwynodd yr Aelod Cabinet Paul Griffiths yr adroddiad.  Cyflwynodd Hannah Jones a James Woodcock gyflwyniad ac ateb cwestiynau'r aelodau gyda'r Cynghorydd Sirol Griffiths a Mark Hand. 

Cwestiynau allweddol gan aelodau:  

• Sut cyrhaeddwyd â’r rhif o 6,240 o swyddi? A yw hyn wir yn mynd i'r afael ag anghenion Sir Fynwy h.y. swyddi mewnol i dorri allan cymudo? 
• Sut mae'r strategaeth hon yn cysylltu â'n hanghenion?  e.e., gyda demograffig sy'n heneiddio, bydd mwy o angen am y sector gofal - ydyn ni'n mynd i gael tai i weithwyr allweddol? Sut mae hyn yn ymwneud ag adroddiad Plant a Phobl Ifanc blaenorol a ddywedodd fod gwaith yn cael ei anelu at y sector gofal? 
• O ran Menter, a fyddai'n ddefnyddiol ychwanegu rhywbeth am brentisiaethau gydag ysgolion lleol?  
• O ran twristiaeth, beth yw'r dystiolaeth o ran yr angen am westai? 
• O ran Caffael Cyhoeddus, un broblem gyda rheoliadau'r UE oedd ran pobl leol, nad oeddent o reidrwydd yn cael eu cyflogi ar gyfer contractau'r cyngor.  Ydy hynny wedi gwella ar ôl Brexit ac a allwn ni hybu'r gwaith mae Sir Fynwy yn ei wneud?  
• Mae awdurdodau eraill wedi ystyried a allai tai gweithwyr allweddol, os na ellir ei lenwi gan bobl o'r galwedigaethau penodol hynny, gael eu defnyddio ar gyfer pobl gymwys eraill - a yw hynny wedi cael ei ystyried?  
• I nodi cywiriad: mae'r adroddiad yn sôn am bysgotwyr rhwydi gafl olaf Cymru sy'n arfer y traddodiad yng Nghil-y-coed ond, mewn gwirionedd, oherwydd rheolau CNC ni chaniateir iddynt bysgota ar hyn o bryd. 
• Beth yw'r data cymudo i mewn ac allan o Lannau Hafren? A yw'n gyfystyr â llawer o'r symudiad cyffredinol i mewn ac allan o'r sir? 
• Mae angen ffordd gyswllt oddi ar yr M48 i liniaru tagfeydd ar y B4245 - pa effaith mae tagfeydd a thraffig yn ei gael ar yr economi leol?  
• Pam nad yw'r Polisi Trafnidiaeth Lleol yn eistedd yn yr adran yn dwyn y teitl 'Cyd-destun Strategol'?  A yw'r diffyg trafnidiaeth yn mygu cyfleoedd economaidd e.e. a yw'r cysylltiadau trafnidiaeth gyhoeddus wael yn Nhrefynwy yn her i fusnesau sydd am ehangu i'r sir? 

• P43 a chyfleoedd dysgu: pam nad oes sôn am un o'r rhwystrau mynediad mwyaf i bobl ifanc sy'n ceisio ennill cymwysterau addysg uwch, sef rhwystredigaeth cael mynediad i golegau yn gorfforol oherwydd diffyg cysylltiadau trafnidiaeth?  
• Pam nad oes sôn am ofyn am fargen well o dan Brifddinas-Ranbarth Caerdydd, neu nad ydym bellach yn rhan o'r cynllun i ymuno â gwasanaethau trên a bysiau ar draws y rhanbarth?  
• Ni ddylid ystyried llwybr Teithio Llesol Kingsgate ar P70 fel arfer gorau ar gyfer blaenoriaethu teithio llesol gan nad oes llwybr cerdded diogel i'r dref o Kingswood Gate, gyda'r cam olaf heb ei gynllunio i gael ei adeiladu tan 2024, ac mae'n dal i fod yn amodol ar gyllid - CAM GWEITHREDU:  Rhoi diweddariad i'r pwyllgor ar y cynlluniau Teithio Llesol ar gyfer llwybr cerdded i mewn i Drefynwy o dai King's Wood Gate  
• Sut y bydd y Cynllun Gweithredu yn cael dylanwad cadarnhaol ar Safonau'r Gymraeg fel y nodir yn yr asesiad effaith?  
• 6000 o swyddi a 38 hectar o dir cyflogaeth - p’un sy'n dod gyntaf, swyddi neu dai? 
• Ydy 'heneiddio'n gyflym' yn derm priodol?  
• Mae'n hanfodol bod gweithwyr y diwydiant gofal yn cael y cymorth cywir gan ei fod yn swydd fedrus iawn  
• O ran cefnogaeth hyfywedd i ganol trefi, mae'n drueni nad ydym wedi eu cefnogi'r Nadolig hwn trwy roi parcio am ddim ar y penwythnosau - mae wedi cael ei drin yn wael a dyw busnesau ddim yn hapus
• O ran Twristiaeth, a yw gwaith cynghorau tref yn cael ei gydnabod yn ddigon wrth gynnal digwyddiadau ac ati?  
• Beth am Ganolfan Sgiliau yn Nhrefynwy?  
• Yn ogystal â phroblemau isadeiledd, mae'r ysgolion yn Nhrefynwy yn llawn; nac yw'r 270 o gartrefi sy'n cael eu cynnig ar gyfer pen uchaf Trefynwy ar y pen anghywir? 
• Gweithwyr allweddol a thai fforddiadwy, yn seiliedig ar gyflogau - beth yw'r ffigwr hwnnw? - CAM GWEITHREDU Rhoi'r ffigur i'r pwyllgor ar gyfer y cyflogau mewn perthynas â thai fforddiadwy  
• Beth yw'r bylchau sgiliau?  Os byddwn yn adnabod y rheini, gallwn fynd rhywfaint o'r ffordd i wella'r sylfaen sgiliau sydd gennym. 
• Er mwyn i bobl weithio ac aros yn y sir, mae angen i ni ddatblygu rhai o'r safleoedd diwydiannol e.e. nid oes prosesu bwyd ar gyfer y farchnad da byw yn Rhaglan. A allwn ni gynyddu prosesu diwydiannol ar gyfer bwyd?   
• Bydd angen i ni ddefnyddio rhywfaint o'n tir ar gyfer tai a datblygu diwydiannol, er mwyn darparu cyflogaeth enfawr. 
• Mae ysgol y Brenin Harri’r VIII yn esiampl o'r broblem: nid yw'r rhan fwyaf o staff iau yn byw yn y sir gan na allant fforddio i wneud hynny - yr un peth ar gyfer gweithwyr cymdeithasol, gweithwyr gofal, ac ati, i annog sylfaen well o sgiliau sydd eu hangen arnom mae angen i ni ddatblygu tai i weithwyr allweddol 
• Lefel cyflogaeth o 90% - ydy gweithwyr sy'n byw yn y sir ac yn cymudo mewn mannau eraill neu'n byw a gweithio yn y sir?  
• Bellach mae Cil-y-coed a Chas-gwent yn cael eu hystyried yn drefi cymudwyr - sut y bydd hyn yn cael sylw yn y tymor hir?  
• Sut y byddwn ni fel awdurdod yn cefnogi ac yn denu mwy o fuddsoddiadau a busnesau, a lle byddwn ni'n dechrau?  
• Mae trigolion yn cael trafferth cysylltu â Chyffordd Twnnel Hafren a'r rhwydwaith bysiau, ac nid yw'r amseroedd bellach yn cyd-fynd â therfyn cyflymder 20mya - CAM GWEITHREDU:  Rhoi gwybodaeth i'r pwyllgor am y cynigion i wella cysylltiadau bysiau yng Nghyffordd Twnnel Hafren  

• Sut fydd yr ardoll parcio yn y gweithle yn effeithio ar ddenu busnesau, a sut y bydd yn gweithio?  
• O ran problemau trafnidiaeth sy'n cyfyngu ar dwf economaidd, yn ogystal â'r problemau ar gyfer cyflogaeth leol, mae cwmnïau Avonmouth yn poeni am oedi Cas-gwent, ac mae'r terfyn o 20mya bellach hefyd yn achosi oedi e.e. llai o danfoniadau presgripsiwn fferyllfa’r awr. 
• Codi tâl yn y gweithle: os codir tâl ar gyflogwyr mewnol ond nid y rhai y tu allan i'r sir yna a fydd yn anghymhelliad i gyflogwyr ddod i mewn i'r ardal? 

Crynodeb y Cadeirydd:  

Roedd yr aelodau eisiau eglurder ynghylch y targed o 6,240 o swyddi ac o ble daeth y ffigwr, a gofyn am ddata manylach am gymudo ardal.  Mae yna awydd cryf i edrych ar dai gweithwyr allweddol yn cael eu hystyried, ac roedd nifer o sylwadau am broblemau sy'n cael eu hachosi i weithwyr gan ddiffyg trafnidiaeth gyhoeddus a chysylltiadau ffyrdd.  Croesawodd yr aelodau'r syniad o Ganolfan Sgiliau, yn enwedig yn ardal Glannau Hafren, ond mae angen un yng ngogledd y sir hefyd.  Gwnaed sylwadau am ffordd gyswllt oddi ar yr A48 ymlaen i'r M48, a fyddai'n helpu i annog pobl i gael mynediad i'r sir.  Mynegwyd pryderon am ddiffyg trafnidiaeth gyhoeddus a'r effaith ar ddisgyblion sydd eisiau mynychu addysg uwch, gan golli allan ar y cyfleoedd hynny. Gwnaed sylwadau am gefnogi canol trefi - mae'n hanfodol bod cynghorau tref yn cymryd rhan a'n bod yn cefnogi manwerthwyr annibynnol. Hoffem weld y gadwyn cyflenwi bwyd yn cael ei datblygu, yn enwedig wrth brosesu bwyd. Rydym yn falch y bydd dadansoddiad pellach o'r bwlch sgiliau. Diolch i'r aelodau am eu cyfraniadau ac i'r swyddogion a'r Aelod Cabinet am eu hymatebion.