Agenda item

Dolenni pellach i Bapurau/Gwybodaeth ar gyfer gwybodaeth ac ystyriaeth

Eitem 6.

Dogfen ymgynghori Cymwysterau Cymru (gweler yn neilltuol t. 22-26 yn ymwneud â’r Dyniaethau)

Cwestiynau’r ymgynghoriad

Gweminar - https://youtu.be/Y78x8Ut4GN8

Ffurflen archebu ar gyfer Gweminar Dyniaethau Cymwysterau Cymru  – (4 Mawrth)

Mae Cymwysterau Cymru yn ymgynghori ar gymwysterau ar gyfer y cwricwlwm newydd. Mae’n cynnig llunio’r ystod o gymwysterau ar gyfer Dyniaethau:

·         Adolygu a diwygio TGAU mewn Busnes, Daearyddiaeth, Hanes ac Astudiaethau Crefyddol;

·         Os yn ddichonadwy, creu TGAU newydd mewn Astudiaethau Cymdeithasol; ac

·         Os yn ddichonadwy, creu TGAU integredig mewn Dyniaethau.

Soniodd y Cynghorydd Adnoddau Dynol am rai pwyntiau posibl i’w trafod::

·         A ddylai cymwysterau ar wahân fod ar gael ar gyfer pob un o’r pum pwynt;

·         Effaith TGAU integredig mewn Dyniaethau ar y gofyniad gorfodol i addysgu Addysg Grefyddol yn 14-16, a’r cwrs llawn. Mae Addysg Grefyddol yn orfodol tan 16 oed;

·         Yr angen i gymwysterau fod yn hygyrch i bob dysgwr ac i gael eu gwobrwyo am ddwy flynedd o astudiaeth orfodol o Addysg Grefyddol;

·         A ddylai cwrs byr TGAU Addysg Grefyddol barhau;

·         Os caiff ei weithredu, byddai’r Bil Cwricwlwm ac Asesu yn ei gwneud yn ofynnol i’r rhan fwyaf o ysgolion a gyllidir yn gyhoeddus i ddilyn maes llafur cyffredin a gytunwyd. A fyddai diwygio hyn i feysydd llafur a gytunwyd yn lleol?

·         Er yn caniatáu i rai ysgolion a gyllidir yn gyhoeddus gyda chymeriad crefyddol  ddilyn maes llafur enwadol, a fyddai unrhyw gymhwyster diwygiedig y bwriedir iddo gefnogi elfen RVE y cwricwlwm i Gymru yn ddigon hyblyg i gefnogi gwahanol ddulliau gweithredu lleol; a

·         Nid yw Cymwysterau Cymru wedi sôn am ymgynghori gyda CYSAG ac awdurdodau lleol.

Y cwestiynau yw:

1.       I ba raddau ydych chi’n cytuno neu’n anghytuno gyda’n cynigon i adolygu ac ad-drefnu TGAU mewn Busnes, Daearyddiaeth, Hanes ac Astudiaethau Crefyddol?

2.    I ba raddau ydych chi’n cytuno neu’n anghytuno gyda’n cynnig i greu TGAU newydd mewn Astudiaethau Cymdeithasol, os yw’n ddichonadwy?

3.    I ba raddau ydych chi’n cytuno neu’n anghytuno gyda’n cynnig i greu cymhwyster TGAU Dyniaethau newydd integredig, os yw’n ddichonadwy?

Cyfrannodd Aelodau CYSAG eu sylwadau fel sy’n dilyn:

·         Mae Cymwysterau Cymru yn cyfaddef na ystyrir bod cymhwyster cyfun Dyniaethau yn ddichonadwy. Ychydig o gefnogaeth sydd mewn ysgolion gan e.e. adrannau Hanes a Daearyddiaeth;

·         Pryder y byddai’r cynnwys Addysg Grefyddol mewn Dyniaethau integredig yn cael ei wanhau;

·         Pryder am ddefnyddio athrawon heb fod yn arbenigol i addysgu’r elfen Addysg Grefyddol. Mae ychwanegu Astudiaethau Cymdeithasol yn ychwanegu at y pryder hwn; 

·         Mae’n bwysig cadw TGAU Addysg Grefyddol a chynnwys cwrs byr i gynnwys y maes llafur a gytunwyd; mae cymhwyster yn bwysig ar ddiwedd cwrs astudiaeth;

·         Dylai pynciau dyniaethau fod ar wahân. Bydd yn rhy anodd i fyfyrwyr sy’n dymuno astudio ymhellach i deimlo’n barod a hyderus i ddechrau ar gwrs Lefel A mewn pwnc nad ydynt wedi ei astudio ar gyfer TGAU;

·         Pryder y byddai cynnwys pob pwnc sy’n rhan yn cael eu gwanhau;

·         Mae astudiaethau Estyn yn dangos fod defnydd da ar Addysg Grefyddol yng Nghymru a chanlyniadau da;

·         Dylai ysgolion Gwladol a Ffydd gael yr opsiwn i wneud TGAU os dymunant yn ôl ymagwedd enwadol. Mewn ysgol wladol, byddai’n ddefnyddiol os yw myfyriwr eisiau gwneud math ysgol ffydd o TGAU, y dylent gael yr opsiwn hwn yn hytrach na’r TGAU arferol a gynigir mewn ysgolion gwladol;

·         Mae llawer o ysgolion yn datblygu cwrs Dyniaethau ar gyfer myfyrwyr iau ym mlynyddoedd 7 ac 8. Mae angen sgiliau mwy penodol i addysgu TGAU;

·         Yng nghyswllt y cwrs byr Addysg Grefyddol, mae pryder am gymhwyster NCFE Cydraddoldeb ac Amrywiaeth (poblogaidd mewn ysgolion) y gellid ei weld fel bod yn cael ei gynnig yn lle Addysg Grefyddol;

·         Byddai TGAU Dyniaethau integredig yn tanseilio’r holl bynciau cydrannol gan roi dyfnder annigonol sydd ei angen erbyn 16 oed ac nid yw’n paratoi myfyrwyr ar gyfer Lefel A;

·         Dylai’r pum pwnc cael cymhwyster;

·         Dylai pob disgybl astudio cwrs byr gorfodol;

·         Gall ceisiadau i astudio gradd mewn Addysg Grefyddol neu Ddiwinyddiaeth mewn prifysgolion yn Lloegr, yr Alban a Chymru fod angen TGAU Addysg Grefyddol, yr un fath ar gyfer astudio’r pynciau cydrannol eraill. Ni fyddai Dyniaethau yn ddigonol ac mae’n rhaid i fyfyrwyr Cymru gael cyfle i fod yn gystadleuol yng Nghymru a gweddill y Deyrnas Unedig;

·         A allai papur arholiad TGAU gael mwy o opsiynau i gynnwys opsiynau enwadol mewn ysgolion ffydd, neu i roi dewis enwadol i fyfyrwyr mewn ysgolion gwladol eraill;

·         Dylid gwrthod TGAU Dyniaethau integredig o blaid cadw TGAU Addysg Grefyddol a gweithredu cwrs byr Addysg Grefyddol sy’n thematig ac yn cwmpasu’r maes llafur a gytunwyd;

·         Os oes gan ysgolion Ddyniaethau yn CA3, mae’n anodd symud i bynciau ar wahân yn CA4;

·         Gall rhoi’r opsiwn ar gyfer cyrsiau byr danio diddordeb myfyrwyr yn y cwrs llawn. Mae cael arholiadau dosbarth da yn galluogi myfyrwyr CA3 i weld myfyrwyr eraill yn symud ymlaen. Mae Addysg Grefyddol yn sylfaen dda ar gyfer llawer o yrfaoedd;

·         Dylai’r cynnig o TGAU Dyniaethau fod yn ychwanegol at bynciau ar wahân;

·         Mynegwyd pryder y byddai’r elfen Addysg Grefyddol yn cael ei ddysgu gan athrawon heb fod yn arbenigol. A fyddai hyn yn dibrisio’r cymhwyster ac yn effeithio ar geisiadau prifysgol;

·         Mae penaethiaid eisiau canlyniadau mewn meysydd arbenigedd i fesur perfformiad adrannol;

·         Mae’n well gan CYSAG i’r teitl fod yn Astudiaethau Crefyddol. Dylai gwerthoedd a moeseg fod yn rhan gyfrannol o’r holl bynciau yn y cwricwlwm.

Cytunwyd y byddai’r Cynghorydd Addysg Grefyddol yn paratoi drafft ymateb ac yn ei gylchredeg i’r gr?p ar gyfer sylwadau.