Agenda and minutes

Nid oedd unrhyw ddatganiadau o fuddiant.

Nid oedd unrhyw sylwadau wedi eu derbyn.

Cyflwynodd yr Aelod Cabinet Rachel Garrick yr adroddiad ac atebodd gwestiynau’r aelodau gyda Ruth Donovan a Matthew Gatehouse.

Her:

A ellir ailystyried y rhestr o eithriadau, yn enwedig o ran cartrefi gwag sy’n adeiladau rhestredig, a hynny o ystyried y gall gwaith adnewyddu gymryd amser maith?

Rhaid dilyn deddfwriaeth a chanllawiau’r Dreth Gyngor, sy’n benodol am lwfans 12 mis ar gyfer eiddo sy’n wag cyn y gellir codi premiwm. Nid yw eiddo sydd wedi’i eithrio rhag y dreth gyngor yn atebol am y premiwm. Gellir caniatáu eithriad 6 mis os oes angen adnewyddiadau sylweddol, a gellir ymestyn hynny i 12 mis. Gall yr eithriadau hefyd fod yn berthnasol i eiddo sydd ar werth ac ati – mae rhestr o gategorïau eraill ar gyfer eithriadau.

A yw'n gywir bod y rhai sydd eisoes ar y gronfa ddata fel perchnogion ail gartrefi wedi pleidleisio dros gynnydd?

Roedd yn ymgynghoriad agored, cyhoeddus. Mae 400 eiddo ar y gronfa ddata sydd wedi'u nodi fel eiddo gwag, a 190 wedi'u cofrestru fel ail gartrefi. Ysgrifenasom at y perchnogion eiddo hynny yn dweud ein bod yn ystyried premiwm ac yn gofyn am eu barn yn yr ymgynghoriad; fe wnaethom ei agor i'r cyhoedd ehangach wedyn. Felly mae gennym gymysgedd o ymatebion gan y rhai yr effeithir arnynt yn uniongyrchol a'r cyhoedd yn ehangach.

A oedd yr ymgynghoriad ond ar gael ar-lein?

Cysylltodd rhai heb fynediad â ni ac aethom â hwy drwy’r ymgynghoriad yn y canolfannau/canolfannau cyswllt.

Ond pe na bai rhywun ar-lein, ni fyddent yn ymwybodol ohono yn y lle cyntaf?

Roedd datganiad i’r wasg hefyd,ac felly nid oedd ar y wefan yn unig, ac fe wnaethom annog pobl i gysylltu â ni os na allent lenwi’r ffurflen ar-lein.

Beth yw perthnasedd C.11-15 yma – onid ydynt yn tresmasu ar breifatrwydd? A ydynt yn generig pan anfonir holiadur?

Mae’n rhaid gofyn rhai cwestiynau mewn unrhyw ymgynghoriad cyhoeddus, megis yr effaith bosibl ar y Gymraeg, er enghraifft, ac mae eraill yn arferion da i’w gofyn wrth ystyried newidiadau polisi, yn enwedig os oes effaith anghymesur posibl ar un gr?p penodol, er efallai nad oes eu hangen yn gyfreithiol. Ac mae'r cwestiynau hyn yn ddewisol yn unig.

A yw cydweithwyr mewn awdurdodau eraill sydd â chyfraddau ail gartrefi uchel wedi canfod bod modd osgoi’r ddeddfwriaeth?

Na, nid ydym wedi gweld na chlywed am unrhyw un. Cyn hyn, roedd yn gyfreithlon i eiddo treth gyngor symud i mewn i ardrethi busnes o gwmpas y trothwyon ar gyfer hunanarlwyo, a oedd yn golygu gostyngiad yn sylfaen y dreth gyngor - nododd awdurdodau eraill newid sylweddol yn hyn o beth, o ganlyniad i'r premiymau. Mae’r rheolau ynghylch hunanarlwyo wedi newid ers hynny: mae’n rhaid i fusnesau fod ar gael i’w gosod yn fasnachol am o leiaf 252 diwrnod y flwyddyn (140 yn flaenorol), a rhaid eu gosod yn y 12 mis blaenorol am 182 diwrnod (70 diwrnod yn flaenorol). Rydym yn rhagweld y bydd nifer o eiddo yn dod yn ôl i restr y dreth gyngor, o ganlyniad  ...  view the full Cofnodion text for item 3.

Cyflwynodd yr Aelod Cabinet Rachel Garrick a Jonathan Davies yr adroddiad ac ateb cwestiynau’r aelodau gyda Peter Davies, Will Mclean, Frances O’Brien ac Ian Saunders.

Cyn y cwestiynau nododd y Cadeirydd y deellir bod y darlun yn un cymhleth o ran cronfeydd wrth gefn a darlun sylfaenol y Cyngor ond bydd trigolion eisiau gwybod beth yw'r sefyllfa ariannol a nodir yn yr adroddiad, gan y bydd o bosib erbyn diwedd yr adroddiad  yn anghynaliadwy yn ariannol. Byddai’n rhesymol bod eisiau deall yr effaith ar y gynrychiolaeth o’n safbwynt yn cael ei wella gan y tynnu i lawr ychwanegol o gronfeydd wrth gefn, na all fynd ymlaen am byth, ac effaith grantiau na chânt byth eu hailadrodd.

Her:

Dylai aelodau’r Pwyllgor nodi ei fod yn anarferol darllen rhai pethau yn yr adroddiad e.e. 3.19, sy’n cyfeirio at yr anhawster posibl wrth leihau costau a “mesurau mwy eithafol”. Mae 3.2.0 hefyd yn anarferol iawn wrth ddatgan y bydd mesurau yn “hollbwysig i sicrhau bod y Cyngor yn diweddu’r flwyddyn mewn sefyllfa ariannol gynaliadwy”. Mae 3.2.1 yn nodi na fydd rhai arbedion “o reidrwydd yn dod ag unrhyw fudd pellach i gyllideb y blynyddoedd i ddod” – a ydym yn dileu materion unwaith ac am byth a allai arwain at ddirywiad gwasanaethau?

Mae’r geiriad hwn yn amlygu bod angen cael cydbwysedd rhwng ein gallu i roi mesurau caled iawn ar waith yn ystod y flwyddyn, tra’n rhoi cynlluniau at ei gilydd ar gyfer y flwyddyn nesaf ar yr un pryd. Mae'r pecyn o fesurau a gyflwynwyd yn y flwyddyn gyfredol wedi ymateb i sefyllfa sydd wedi datblygu'n gyflym iawn. Mae’r pwynt ynghylch cynaliadwyedd ariannol yn ymwneud â sicrhau ein bod yn rhoi’r lefel angenrheidiol o reoli costau ar waith yn awr; mae'r dirywiad pellach ym Mis 9 yn siomedig. Mae angen inni sicrhau ein bod yn cymryd camau i sicrhau nad oes unrhyw ddirywiad pellach, gan ein rhoi ar lwybr cynaliadwy at waith y flwyddyn nesaf a thu hwnt.

Mae'r gwrthgyferbyniad rhwng newyddion cadarnhaol ar y naill law a negyddol ar y llaw arall yn bryder, yn enwedig o ran mynd at lefel hollbwysig o gronfeydd wrth gefn. A oes angen i ni edrych yn fanylach ar sefyllfa’r cronfeydd wrth gefn, a’r effaith ar gyllidebu yn y dyfodol?

Mae'r defnydd cynyddol o gronfeydd wrth gefn o ganlyniad i archwilio'r bwriad i ddefnyddio derbyniadau cyfalaf i dalu am rai o'r risgiau ychwanegol hynny. Mae wedi dod yn amlwg nad yw pob un o’r meysydd yn gymwys o dan y gyfarwyddeb cyfalafu ac, felly, rydym yn gorfod troi at gronfeydd wrth gefn ar y darn penodol hwnnw. O ran defnydd, rydym ni, fel gweinyddiaeth, yn pryderu am lefel y cronfeydd wrth gefn sydd ar gael: nid yw’r Cyngor wedi eu hailgyflenwi dros y blynyddoedd diwethaf i unrhyw lefel canfyddadwy, ar wahân i’r adeg pan oedd gennym ni arian ychwanegol ar gyfer Covid. Mae gennym y drydedd lefel isaf o gronfeydd wrth gefn yng Nghymru. Felly, rydym hefyd yn rhoi sylw eithafol i ble mae  ...  view the full Cofnodion text for item 4.

Nododd y Cynghorydd Chandler nad oes unrhyw alldro cyllideb Mis 11 na Diwedd Blwyddyn ar y Rhaglen Gwaith i'r Dyfodol, gan ofyn pryd y byddant yn dod i'r Pwyllgor. Bydd Jonathan Davies yn gwirio hyn gyda'r Gwasanaethau Democrataidd ac yn diweddaru'r aelodau – CAM GWEITHREDU

Cadarnhawyd ac arwyddwyd y cofnodion fel cofnod cywir, ond nododd y Cadeirydd gywiriad: mae’r datganiad bod nifer o Gynghorau ar draws y wlad yn fethdalwyr oherwydd yr argyfwng economaidd presennol yn anghywir – mae un Cyngor yn fethdalwr ond mae hynny oherwydd buddsoddiadau hirdymor gwael. Roedd y Cadeirydd wedi atgoffa Aelodau'r Cabinet a swyddogion na ddylai materion o'r fath gael eu camliwio, ac ni ddylid cam-hysbysu aelodau'r pwyllgor a'r cyhoedd.

Cadarnhawyd y cofnodion ac fe’u harwyddwyd fel cofnod cywir.