· Cymhwyster Bydolygon: Agored Cymru - Frances Lee (Cliciwch ar y ddolen i’w ddarllen o flaen llaw)
https://www.agored.cymru/Unedau-a-Chymwysterau/Craidd-Dysgu/Archwilio-Bydolygon
· Canlyniadau Arholiadau 2023
· Rhifau ar Safon UG / Uwch
Cofnodion:
Cwrs Exploring World Views
Croesawodd SAC Frances Lee, Rheolwr Datblygu Busnes, Agored Cymru a gyflwynodd drosolwg manwl o’r cwrs Exploring World Views achrededig sy’n galluogi disgyblion i ennill cymhwyster cyfatebol sy’n cwmpasu elfennau craidd y cwricwlwm statudol.
Gofynnodd Aelodau’r SAC gwestiynau am y pwyntiau a ganlyn:
· Sut mae cwricwlwm World Views wedi cael ei lunio? Ymgynghorwyd ag arbenigwyr o gonsortia eraill ar y cynnwys. Mwy o fanylion i'w darparu gan y Pennaeth Datblygu Cynnyrch.
· Dim ond amlinelliad o'r unedau a ddarparwyd ar y wefan ee dim ond Dyneiddiaeth a ddefnyddiwyd fel enghraifft ar gyfer Anghrefyddol er bod ystod o argyhoeddiadau athronyddol anghrefyddol eraill. Holwyd faint o hyblygrwydd sydd i gynnwys enghreifftiau eraill neu a yw’r unedau’n feysydd astudio penodol: Eglurwyd bod canllaw cymhwyster ar gyfer pob uned sy’n cynnwys manylion mwy penodol. Mae amserlen EQA gyda'r Tîm Ansawdd ac mae paneli rhanddeiliaid yn adolygu'r hyn sy'n ddigonol.
· A all ysgolion ddyfeisio eu cynnwys eu hunain: Canllaw yw'r meini prawf a gall yr ysgol gymhwyso eu dehongliad eu hunain.
· A oes arholiadau: Mae'r rhain yn gymwysterau galwedigaethol sy'n seiliedig ar dystiolaeth.
· Mae problem gyda meini prawf cyffredinol TGAU Cymwysterau Cymru sef nad yw'n cwmpasu'r gofynion statudol. Mae siom hefyd nad oes cwrs byr TGAU annibynnol. Bydd y cwricwlwm newydd yn cwmpasu Cristnogaeth a phrif grefyddau eraill ac ystod o argyhoeddiadau athronyddol anghrefyddol fel y nodir ym Cyd-Faes Llafur Sir Fynwy: Mae unedau cymhwyster World Views yn galluogi ymarferwyr i edrych ar y cyd-faes llafur a'r cwricwlwm newydd ac ee dewis ystod o argyhoeddiadau athronyddol anghrefyddol wrth gynllunio unedau. Nid yw'r unedau yn gyfarwyddol er mwyn galluogi ysgolion i benderfynu ar y ffordd orau o ddylunio unedau yn unol ag anghenion a diddordebau dysgwyr. Mae Agored Cymru yn mesur a yw'r dystiolaeth yn ddigonol i gyrraedd y safon angenrheidiol ar gyfer y wobr. Awgrymir bod ysgolion sy'n cofrestru ar gyfer y TGAU llawn yn ychwanegu pob maint a lefel at eu fframwaith er mwyn sicrhau y gall disgyblion sy'n cael trafferth hawlio cymhwyster lefel is.
· Sut byddwn yn gwybod bod ysgolion yn cyflawni eu rhwymedigaethau statudol: Eglurodd yr Ymgynghorydd Addysg Grefyddol ei bod yn anodd monitro darpariaeth statudol mewn ysgolion. Nid yw'r etifeddiaeth a'r cwricwlwm newydd bellach yn cael eu crybwyll yn uniongyrchol yn adroddiadau Estyn a dim ond un Cynghorydd AG sy'n gwasanaethu ysgolion mewn pum awdurdod. Credir bod ysgolion yn gwneud eu gorau i gyflawni darpariaeth statudol ond dylid cydnabod y gall y pwnc gael ei gyflwyno gan ymarferwyr nad ydynt yn arbenigwyr. I gefnogi ysgolion gyda’r ddarpariaeth, mae dysgu proffesiynol wedi’i gynllunio i sicrhau mynediad at adnoddau a hyfforddiant i uwchsgilio athrawon.
Diolchwyd i Frances Lee am ei phresenoldeb.
Canlyniadau Arholiadau AG:
Roedd Sharon Randall-Smith wedi casglu gwybodaeth o 2019 a 2023. Crybwyllwyd effaith Covid i egluro'r anhawster gyda chymariaethau.
TGAU 2019: Eisteddodd a chyflawnodd 52.8% o fyfyrwyr TGAU (cyrsiau llawn a byr). Roedd y garfan yn 799 o fyfyrwyr.
Safon Uwch /UG 2019: Safodd 11.6% (42 disgybl) Safon Uwch a 13% (47 o fyfyrwyr) Safon UG.
TGAU 2023: Roedd y garfan yn 772. Safodd a chyrhaeddodd 46.9% TGAU (cwrs llawn a byr).
Y gwahaniaeth mewn canlyniadau A*-C rhwng 2019 a 2023 yw 3%.
Nodwyd nad oedd Ysgol Cas-gwent yn gallu cyflogi ymarferydd Astudiaethau Crefyddol arbenigol ac felly nid oeddent yn cynnig cwrs TGAU na Safon Uwch. Effeithiodd hyn ar y ffigwr cyffredinol ar gyfer yr awdurdod.
Safon Uwch/UG 2023 - Safodd 5% o fyfyrwyr Safon Uwch Astudiaethau Crefyddol sy'n dangos gostyngiad sylweddol o 2019 ac mae'n llai na hanner y garfan gyfan. Bydd hyn yn cael ei godi gydag ysgolion yng nghyfarfodydd yr haf i edrych pa gymorth a chefnogaeth sydd ei angen. Bydd diweddariad i'r SAC yn cael ei ddarparu maes o law.
Eglurwyd bod y gostyngiad mewn Safon Uwch ar draws yr awdurdod, ac nid Cas-gwent yn unig.
Eglurodd y Cynghorydd RVE fod gostyngiad yn y niferoedd sy'n gwneud cais am hyfforddiant ymarfer dysgu cychwynnol i ddod yn athrawon RVE. Cadarnhawyd bod y nifer sy’n cofrestru ar gyfer TGAU yn ddisymud ledled Cymru a bod lefelau cyrsiau byr wedi gostwng. Bydd hyn yn cael effaith ar Safon Uwch/UG.
Eglurwyd bod y nifer sy’n dilyn cyrsiau byr draean yn uwch nag yn 2019 a bydd hyn, gobeithio, yn bwydo i mewn i welliant yn y dyfodol.
Bydd y wybodaeth uchod yn cael ei hadrodd yn flynyddol i'r SAC at ddibenion monitro.
Gofynnodd Aelodau’r SAC gwestiynau am y pwyntiau a ganlyn:
· Mynegwyd peth pryder ynghylch ymgynghoriad Cymwysterau Cymru lle'r oedd 61% eisiau gweld cwrs byr Astudiaethau Crefyddol annibynnol yn cael ei ddarparu. Gan na ystyriwyd y farn hon, roedd pryder ynghylch y goblygiadau i gyrsiau eraill.
· Holwyd a ellid cyflwyno sylwadau i gefnogi cynnydd mewn hyfforddiant ar gyfer athrawon arbenigol.
· Mae'n bwysig bod y pwnc yn cael ei addysgu'n iawn i gynifer o fyfyrwyr â phosibl.
· Teimlai'r Cynghorydd AG fod ysgolion cynradd yn rhoi mwy o amser cwricwlwm i'r pwnc, tra bod ysgolion uwchradd yn ei chael hi'n anoddach oherwydd maint y newid, materion yn ymwneud ag amserlen a diffyg athrawon arbenigol. Dywedwyd y gall ysgolion sydd ag athrawon arbenigol bartneru ysgolion sy'n cael trafferth gyda'r ddarpariaeth a gellir trefnu hyn trwy'r EAS ar gyfer unrhyw ysgol.
· Y gobaith yw, wrth i'r cwricwlwm newydd setlo, y bydd mwy o fyfyrwyr eisiau dilyn y pwnc.