Agenda item

Diben: Rhoi cyfle i’r Pwyllgor Dethol i graffu ar ddrafft Adroddiad Blynyddol y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus sy’n disgrifio’r cynnydd a wnaed at gyflawni amcanion llesiant y bwrdd yn ystod  2020-21.

Awduron: Richard Jones, Sharran Lloyd

Cyflwynodd Richard Jones a Sharran Lloyd yr adroddiad ac ateb cwestiynau'r aelodau:

Her:

O ran ystadegau, mae cymhariaeth, o dudalen 37 ymlaen, gydag awdurdodau eraill a dangosyddion cenedlaethol - pam maen nhw'n newid drwy gydol y ddogfen?

Roeddem yn meddwl ei fod yn ddefnyddiol nid yn unig cymharu perfformiad Sir Fynwy â Chymru, ond hefyd gydag awdurdodau tebyg.  Dewisir y rheini drwy edrych ar y dangosydd penodol – pa agwedd ar les – yna defnyddio teclyn ystadegol yn seiliedig ar wahanol newidynnau (e.e. economaidd-gymdeithasol, demograffig, daearyddiaeth, ac ati) i edrych ar awdurdodau tebyg. Gan ddibynnu ar ba ddangosydd ydyw, rydym yn dewis pa faes sydd fwyaf tebyg i Sir Fynwy, yn ystadegol.  Felly, bydd yr awdurdod cymharu yn amrywio rhwng dangosyddion, oherwydd ein bod yn defnyddio newidynnau ychydig yn wahanol, yn dibynnu ar y dangosydd. Mae'r rhain yn ddangosyddion cenedlaethol sy'n edrych ar sut mae pob ardal yn symud ymlaen tuag at y nodau lles cenedlaethol - nid ydynt o reidrwydd, ynddynt eu hunain, yn ddangosydd perfformiad o unrhyw un corff cyhoeddus unigol neu fwrdd gwasanaeth cyhoeddus.  Er hynny, mae'r bwrdd gwasanaeth cyhoeddus yn eu defnyddio i edrych ar sut maen nhw'n symud ymlaen yn erbyn y nodau lles ehangach hynny.

Beth yw effaith Covid ar berfformiad Sir Fynwy?

Oherwydd oedi cyn adrodd, bydd sawl dangosydd yn ymdrin â chyfnodau cyn y pandemig.  Wrth i fwy o wybodaeth ddod ar gael, a nawr mae llawer o ddata yn dod drwodd ynghylch sut mae'r pandemig wedi effeithio ar les, byddwn yn rhoi ystyriaeth bellach i'r meysydd hynny.  Bydd y broses a drafodir yn yr eitem flaenorol ynghylch yr asesiad lles yn allweddol i hynny: byddwn yn casglu data am drigolion Sir Fynwy a'u barn am sut mae'r pandemig wedi effeithio ar eu lles, a'r hyn a allai effeithio arno yn y dyfodol.  Bydd sefydliadau partner darlledu gwasanaeth cyhoeddus yn darparu ystod hanfodol o dystiolaeth i lywio'r broses.

A fyddai modd cael sir synthetig erioed, yn nhermau data, er mwyn cymharu'n gywirach â'r siroedd eraill trwy echdynnu'r un data ohonynt?

Gallwn geisio defnyddio data yn y ffordd fwyaf effeithiol bosibl i'n helpu i ddeall lles, gan ddefnyddio'r ystod o ddata ar ddaearyddiaeth mor isel â phosibl i wneud hynny.  Drwy'r broses asesu Lles a'r Bwrdd Gwasanaeth Cyhoeddus sy'n gweithio'n rhanbarthol ac yn lleol, byddwn yn gallu cronni ein gwybodaeth yn seiliedig ar yr asesiad ystadegol a'r data ansoddol.  Gallwn barhau i wneud cynnydd drwy'r gwahanol fecanweithiau.

Beth yw'r model Mynydd Iâ y cyfeirir ato ar dudalen 10?

Mae'n gysylltiedig â model trawsnewid Gwasnaeth Iechyd Meddwl Plant a'r Glasoed o dan yr BPRh, gan edrych ar sut rydym yn mynd i'r afael ag iechyd meddwl a lles a gwydnwch emosiynol plant a phobl ifanc. Mae sawl llinyn o waith o dan y model hwnnw.  Mae rhan o hynny’n ymwneud â sut rydym yn gwthio seicoleg gymunedol i'r gymuned i ddeall ymddygiad plant a phobl ifanc, gan gysylltu'n gryf iawn â phrofiadau niweidiol yn ystod plentyndod, cadw plant a theuluoedd yn iach mewn cymuned, a bod gennym ymyrraeth ar wahanol gamau o'r pyramid gwrthdro – gan wthio mwy o adnoddau allan o driniaeth arbenigol ac i'r gymuned ehangach.

Pa mor hir mae'n ei gymryd i ysgrifennu adroddiad fel hyn, a phryd ydych chi'n dechrau casglu'r wybodaeth?

Mae'n ymdrech gydweithredol: mae gan bob un o'r camau a nodir o dan amcanion y Bwrdd Gwasanaethau Cyhoeddus Arweinydd Cam mewn lle, sy'n gyfrifol am gydlynu cyflawni'r cam hwnnw ond hefyd o ran gweithio gyda phartneriaid eraill. Rydym yn adrodd cynnydd a pherfformiad y cam hwnnw yn ystod y flwyddyn.  Yna mae'r tîm Cymunedau a Phartneriaeth yn cefnogi'r arweinwyr cam hynny trwy gydol y flwyddyn wrth gyflwyno a chydlynu diweddariadau mewn fformat cyson i lenwi'r adroddiad blynyddol, yn ogystal â'i gryfhau lle gallwn weld aliniad â gwaith sy'n digwydd ar draws y sir. Rydym hefyd yn edrych ar y rhannau ehangach e.e. dangosyddion cenedlaethol.  Mae gennym hefyd aelodau o'r tîm sy'n gyfrifol am wynebau penodol sy'n gweithio ar draws y sir, ac aelodau sy'n gweithio'n uniongyrchol gyda chynghorau tref a chymuned yn yr ardal hon, eu cynorthwyo a darparu cymorth, a nodi'r hyn yr hoffent ei weld yn cael ei gynrychioli yn yr adroddiad blynyddol.  Mae gweithgaredd trwy gydol y flwyddyn ond yn cynyddu ar ôl i ni fynd heibio diwedd y flwyddyn ariannol i ddod ag elfennau'r adroddiad at ei gilydd. 

Crynodeb y cadeirydd:

Mae'r pwyllgor wedi derbyn adroddiad blynyddol y BGC ac mae'r adroddiad wedi creu cryn argraff arnyn nhw.  Rydym yn deall bod cymariaethau'n cael eu gwneud gydag awdurdodau ystadegol tebyg, ac rydym yn credu bod hynny'n ddefnyddiol gan ei fod yn ein galluogi i weld sut rydym yn symud ymlaen yn erbyn y nodau lles ehangach ar lefel genedlaethol. Rydym yn cydnabod y bydd cael sylfaen dystiolaeth ehangach yn helpu gyda datblygu'r asesiad lles newydd ac rydym hefyd yn cydnabod bod cymaint o newid wedi bod dros y 18 mis diwethaf, y bydd pandemig Covid yn cael effaith sylweddol ar les y bydd angen ei ddal o fewn yr asesiad hefyd. Fel pwyllgor craffu, byddwn am graffu ar hyn wrth symud ymlaen.  Hoffem ddiolch i chi am eich holl waith wrth dynnu gwaith y BGC ynghyd i adroddiad ysgrifenedig mor dda, a'ch llongyfarch ar eich gwaith caled.  Mae'r pwyllgor yn gofyn i chi fwydo’n ôl ein casgliadau ar graffu ar yr adroddiad blynyddol i'r BGC.

Yn y dyfodol, byddai'n ddefnyddiol iawn pe bai geirfa am acronymau yn cael eu cynnwys yn yr adroddiad.