Agenda and minutes

Croesawodd y Cadeirydd bawb i’r cyfarfod. Nid oedd DIM CWORWM oherwydd nid oedd Cynrychiolwyr  yr Athrawon yn bresennol, ac felly, ni ellid gwneud unrhyw benderfyniadau. Nid yw nodiadau'r cyfarfod yn rhai gorfodol y mae’n rhaid cydymffurfio gyda hwy.

Croesawodd y Cadeirydd Maddie Saaireh, sef cynrychiolydd Mwslimaidd newydd i'r cyfarfod a Chris Francis, yn cynrychioli Dyneiddiaeth. Bydd Chris yn arsylwr hyd nes y bydd CYS wedi'i gyfansoddi.

Cadarnhawyd cofnodion y cyfarfod blaenorol a gynhaliwyd ar 26 Hydref 2022 fel cofnod cywir ond byddant hefyd yn cael eu cyflwyno i’r cyfarfod nesaf i’w cymeradwyo oherwydd nad oes cworwm.

Materion yn Codi:

Diweddariad Aelodaeth: Mewn ymateb i ymholiad, eglurwyd bod aelodaeth NRPC wedi cael ei hystyried gan y Cyngor Llawn ond nid oedd y ffordd y cymeradwywyd  y penderfyniad yn gyfreithlon gan mai dim ond i CYS y gellir penodi cynrychiolydd NRPC ac nid CYSAG. Nid yw’r CYS wedi'i chyfansoddi'n briodol eto. Mae'r eitem nesaf i ystyried Cyfansoddiad a Chylch Gorchwyl y CYS yn ceisio unioni'r sefyllfa hon fel y gellir ychwanegu cynrychiolydd yr NRPC. Bydd y CYS yn dod i fodolaeth yn dilyn newidiadau i'r cyfansoddiad yng Nghyfarfod Cyffredinol Blynyddol y Cyngor ym mis Mai. Mynegwyd y farn nad oedd yn gywir i ddweud nad oedd hyn yn gyfreithiol gan nad yw’r CYS wedi ei sefydlu oherwydd mae’r CYSAG yn parhau hyd nes y cytunir i fod yn CYS felly dylai penderfyniad y Cyngor sefyll. Eglurodd y Cadeirydd mai'r cyngor ynghylch diwygio'r Cyfansoddiad yng Nghyfarfod Cyffredinol Blynyddol y Cyngor Sir ym mis Mai fydd y dylid cael un corff yn y dyfodol yn cyfuno CYS a CYSAG i barhau i gyflawni ei ddyletswyddau o gwmpas addysgu addysg grefyddol hyd nes y bydd yn cael ei drawsnewid yn gyfan gwbl i CGM ar ddiwedd blwyddyn academaidd 2025/26. Ni fyddai aelodau CYS nad oeddent yn aelodau o CYSAG o'r blaen yn gallu pleidleisio ar faterion yn ymwneud ag addysgu addysg grefyddol.

Adroddiadau arolygu: O ran darparu adroddiadau arolygu, esboniwyd bod Estyn wedi newid y ffordd y mae'n arolygu ac adrodd. Nid yw Estyn bellach yn adrodd yn awtomatig ar addysg grefyddol ac mae llawer o arolygiadau Adran 50 wedi’u gohirio sy’n golygu nad yw’r wybodaeth a gesglir fel arfer o’r adroddiadau arolygu ar gael fel o’r blaen. Mae’n fater i’w drafod sut mae’r wybodaeth berthnasol yn cael ei chasglu erbyn hyn er mwyn i CYSAG/CYS allu sicrhau ei hun bod y cwricwlwm yn cael ei gyflwyno’n ddigonol mewn ysgolion. Mae trafodaethau gyda CCYSAGauC ynghylch y ffordd orau o rannu'r wybodaeth yn parhau. Bydd arolygwyr Estyn yn arsylwi addoli ar y cyd a gallant adrodd arno neu beidio. Mae ysgolion yn cynnal hunanwerthusiad ac maent wedi bod yn hapus i roi'r wybodaeth i ni. Gall ysgolion A50 ddarparu'n haws oherwydd dilysu allanol. Bydd gwaith gydag ysgolion yn parhau dod o hyd i ffordd resymol ac ymarferol o adalw’r wybodaeth hon. Yn y cyfamser, bydd yr Ymgynghorydd CGM yn casglu gwybodaeth o adroddiadau diweddar Estyn ar gyfer CYSAG/ CYS.

Cyflwynodd y Cynghorydd Cyfreithiol yr adroddiad ar Gyfansoddiad yr CYS a'r Cylch Gorchwyl yn cynnig bod y Swyddog Monitro yn gweithredu'r diwygiadau arfaethedig i Gyfansoddiad PLlY yng Nghyfarfod Cyffredinol Blynyddol y Cyngor Sir ym mis Mai 2023 i ffurfioli sefydlu CYS. Wedi cyflwyno’r adroddiad, gwahoddwyd yr Aelodau i ofyn cwestiynau a chynnig sylwadau:

·        Awgrymodd Aelod fod yr adroddiad yn cael ei adolygu yn sgil cyngor diweddar gan Lywodraeth Cymru yn cynnig bod y CYSAG a’r CYS yn cydfodoli gan fod angen i swyddogaethau CYSAG barhau tan haf 2026. Dylai'r cyfansoddiad a'r cylch gorchwyl wahaniaethu rhwng swyddogaethau pob corff. swyddogaethau gan gyfeirio at y maes llafur cytûn ar gyfer AG ar gyfer CYSAG a'r maes llafur cytûn ar gyfer RVE ar gyfer CYS. Mae'r cyfrifoldebau am addoli ar y cyd yn parhau i fod ar gyfer CYSAG a’r CYS ynghyd â'r hawl i dynnu'n ôl o AG.

·        Gan gyfeirio at adroddiad Mawrth 2022 i'r Cyngor, awgrymodd Aelod fod cynrychiolydd yr NRPC yn arsylwi ar CYSAG yn unig a dywedodd nad oedd unrhyw gr?p NRPC penodol wedi'i benderfynu gan CYS a holodd a ddylid ceisio datganiadau o ddiddordeb i sicrhau cynrychiolaeth lawn i symud i CYS newydd. Nododd y Cadeirydd na fu unrhyw broses ffurfiol yn hanesyddol i benodi aelodau ac awgrymodd sefydlu dull recriwtio tryloyw a gwrthrychol. O ran cynrychiolaeth NRPC, gofynnwyd am ddatganiadau o ddiddordeb a Dyneiddiaeth oedd yr unig ymateb a dderbyniwyd. Yn ogystal, mae Dyneiddiaeth yn rhan o faes llafur CGM.

·        Gan gyfeirio at yr adroddiad, dywedodd y Cynghorydd Cyfreithiol fod y Cyngor yn parhau’n ddilys ac anghytunodd fod y geiriad “materion etifeddiaeth” yn annigonol gan y bydd modd rhoi cyngor ar faterion etifeddiaeth fel y nodir yn y statud yn ôl yr angen. Holwyd a oedd gr?p Dyneiddiol lleol

·        Gan ymateb i ymholiadau am CYS a CYSAG, eglurodd y Cadeirydd y byddai un corff. Bydd CYSAG yn rhan o’r CYS i adolygu AG tan 2026. Awgrymwyd bod pryderon yn cael eu danfon ymlaen at y Swyddog Monitro.

·        Gofynnodd Aelod a ellid ceisio eglurhad o ganllawiau Llywodraeth Cymru. Gofynnwyd i'r Cynghorydd Cyfreithiol siarad â'r Swyddog Monitro ac os oedd yn meddwl bod angen ceisio eglurhad. Os derbynnir cyngor gan Lywodraeth Cymru, gofynnwyd i hwn gael ei anfon ymlaen at y Cynghorydd Pavia a Brown. Os bydd y Swyddog Monitro yn penderfynu cysylltu â Llywodraeth Cymru i gael eglurhad, gofynnwyd iddo rannu'r cyngor a gafodd y Cynghorydd Brown gan Lywodraeth Cymru a CCYSAGC.

Roedd yr adroddiad Aelodaeth wedi ei dderbyn yn unol gyda’r rhestr ar yr agenda.

Gan gyfeirio at wneud penodiadau i’r CYS, gwnaeth yr Aelodau y pwyntiau a ganlyn:

• Mae'r ALl yn gyfrifol am wirio bod y sawl a benodir yn cynrychioli'r sefydliad dan sylw.
• Bydd gweithgor sy'n cynnwys y Cadeirydd, y Cynghorydd Cyfreithiol, y Cynghorydd CGM a Sharon Randall-Smith yn gweithio ar ddull penodi tryloyw a gwrthrychol i geisio cynrychiolaeth o grwpiau lleol ar gyfer y CYS fel y broses o benodi Llywodraethwyr Ysgol Awdurdod Lleol. Bydd y gr?p yn adrodd yn ôl i gyfarfod yn y dyfodol.
•  Bydd y Cynghorwyr yn cyfarfod i fynd i'r afael â lleoedd gwag y cyngor.
• Holwyd, wrth ffurfio'r corff newydd (CYS) a fyddai angen adolygu pob sefyllfa.

·        Bydd y Cynghorydd CGM yn darparu crynodeb o addoli ar y cyd a gwasanaethau ar gyfer ysgolion gan ddarparu gwybodaeth am debygrwydd a gwahaniaethau. Mae'r mater hwn hefyd i'w drafod gan NAPFRE a CCYSAGauC.

·        Nid yw adnoddau Llywodraeth Cymru wedi'u cyhoeddi eto.

·        Bydd CCYSAGauC yn cynnal adolygiad o feysydd llafur cytûn ledled Cymru er mwyn sicrhau eu bod yn cyd-fynd ag ethos ac ysbryd y cwricwlwm newydd.

·        Mae Cymdeithas Hanes Iddewig De Cymru yn cynnal hyfforddiant ar ei hadnoddau ar 22 Mawrth 2023. Manylion i'w dosbarthu.

a)                      CCYSAGauC: Cofnodion cyfarfod yr Hydref a gynhaliwyd ar 16^eg Tachwedd 2022 (ynghlwm)

b)                     Enwebiadau Pwyllgor Gweithredol CCYSAGauC (er gwybodaeth)

c)                      Llythyr CCYSAGauC: Llywodraeth Cymru i gynnal ymarfer desg byr sy'n cynnwys edrych ar destun y maes llafur y cytunwyd arno ar gyfer pob awdurdod lleol, er mwyn cael ymdeimlad o ba mor ffyddlon yw'r rhain i weledigaeth ac ethos Crefydd, Gwerthoedd a Moeseg yng nghwricwlwm Cymru.

ch)     Cyfarfod Gwanwyn CCYSAGauC. Bydd y cyfarfod yn cael   ei gynnal yn rhithwir gan CYSAG Sir Benfro ac yn cael ei gynnal ddydd Mawrth 21^ain Mawrth.

a)     CYSAG Cymru: Nodwyd cofnodion cyfarfod yr Hydref a gynhaliwyd ar 16 Tachwedd 2022.

b)      Enwebiadau Pwyllgor Gwaith CCYSAGauC: Mae CC L. Brown yn aelod o'r Pwyllgor Gwaith tan 2025.

c)     Llythyr CCYSAGauC: Llywodraeth Cymru i gynnal ymarfer bwrdd desg, sy'n cynnwys edrych ar destun y maes llafur cytûn ar gyfer pob Awdurdod Lleol er mwyn cael syniad o ba mor ffyddlon yw'r rhain i weledigaeth ac ethos CGM yn y Cwricwlwm ar gyfer Cymru. Dosbarthwyd llythyr hefyd i ddiolch i bawb am y gwaith ar y Maes Llafur Cytûn.

d)     Cyfarfod Gwanwyn CCYSAGauC. Bydd y cyfarfod yn cael ei gynnal yn rhithwir gan CYSAG Sir Benfro a bydd yn cael ei gynnal ar ddydd Mawrth 21 Mawrth. Gall pedwar cynrychiolydd fod yn rhannu.

Nid oedd unrhyw fusnes ychwanegol.   

13^eg Medi 2023, 3pm

6^ed Rhagfyr 2023, 3pm

13^eg Mawrth 2023, 3pm

Esboniodd y Cynghorydd Cyfreithiol mai’r cyfarfod nesaf fydd y CYS.