Agenda

Cynnig Argyfwng mewn Costau Byw

Mae ein preswylwyr yn wynebu argyfwng mewn costau byw. Yn ôl y Swyddfa Ystadegau Gwladol, dywedodd 88% o oedolion ym Mhrydain Fawr y bu cynnydd yn eu costau byw ym mis Mai 2022, oherwydd amrywiaeth o ffactorau yn cynnwys cynnydd mewn chwyddiant, cynnydd mewn prisiau ynni a chynnydd yn nhrethi’r llywodraeth. Ar gyfartaledd bydd aelwydydd Cymru o leiaf £600 yn waeth eu byd eleni yn ôl adroddiad gan Ganolfan Llywodraethiant Cymru ym Mhrifysgol Caerdydd.

Bu costau byw yn cynyddu ar draws y Deyrnas Unedig ers dechrau 2021. Ym mis Ebrill 2022 cyrhaeddodd chwyddiant y lefel uchaf a gofnodwyd ac mae’r Swyddfa Ystadegau Gwladol yn amcangyfrif ei fod yn awr yn uwch nag ar unrhyw amser ers tua 1982, gan effeithio ar ba mor fforddiadwy yw nwyddau a gwasanaethau ar gyfer aelwydydd.

Mae’r Cyngor yn nodi:

Bod yr argyfwng costau byw yn fater allweddol i ni yng Nghyngor Sir Fynwy, mewn sefyllfa o ffactorau ariannol ar lefel genedlaethol a rhyngwladol, tebyg i’r rhyfel yn Wcráin.

Yr angen i ni fel awdurdod lleol sicrhau y caiff ein preswylwyr eu cefnogi yn ystod y cyfnodau cynyddol anodd hyn, yn arbennig wrth i ni fynd i’r hydref a’r gaeaf.

Effaith anghymesur yr argyfwng ar aelwydydd incwm isel, fydd yn gwario cyfran uwch o’u hincwm na’r cyfartalog ar ynni a bwyd ac y bydd cynnydd mewn prisiau felly’n effeithio mwy arnynt, gan arwain at lai o incwm gwario.

Y gwaith a wnawn ar hyn o bryd fel cyngor ym mhob adran i gefnogi ein preswylwyr mwyaf bregus, yn cynnwys:

• Y taliadau £150 i’r preswylwyr hynny sy’n byw ym mandiau A i D y Dreth Gyngor
• Taliadau dewisol o £150 i aelodau mwyaf bregus ein cymunedau
• Cefnogi elusennau fel Cyngor Ar Bopeth a MIND a all helpu rhai o aelodau mwyaf bregus cymdeithas
• Cyfeirio preswylwyr at ble gallant gael help drwy ein hymgyrchoedd gwybodaeth

Mae’r Cyngor yn penderfynu:

Ein bod yn ymrwymo ein hunain fel Cyngor i weithio gyda’n teuluoedd a’n cymunedau, gyda Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y Deyrnas Unedig i ddarparu cymorth ymarferol i’r rhai sydd fwyaf ei angen.

Ein bod yn sicrhau y byddwn yn parhau i weithredu mewn dull cydlynus i fynd i’r afael â’r argyfwng costau byw.

Mae’r Cyngor hwn yn:

Gwrthwynebu unrhyw gynigion gan Ymddiriedolaeth Gwasanaethau Ambiwlans Cymru i israddio’r gorsafoedd ambiwlans yn Nhrefynwy a Chas-gwent drwy dynnu’r Cerbydau Ymateb Cyflym.

Galw ar uwch swyddogion Ymddiriedolaeth Gwasanaethau Ambiwlans Cymru i fynychu’r pwyllgor dethol perthnasol ar gyfer craffu cyn-penderfyniad o’u cynigion adolygu roster genedlaethol cyn i Lywodraeth Cymru eu cymeradwyo a’u gweithredu.

A wnaiff yr Aelod Cabinet roi diweddariad ar gamau i fynd i’r afael â goryrru yn Llantrisant?

Pa asesiad a wnaeth y weinyddiaeth am effaith ailbrisiad arfaethedig Llywodraeth Cymru o’r dreth gyngor ar breswylwyr Sir Fynwy?